Projekt badawczy: Młodzi i teatr. Szanse i bariery na przykładzie Wielkopolski*

Czym dla młodych ludzi jest teatr? Jakie są ich wyobrażenia na jego temat? Jakie bariery utrudniają relację z teatrem? Jaki wpływ mają na nią określone treści, formy i konteksty? W jakiej mierze owe wyobrażenia/ bariery przekładają się na działania – ofertę teatralną i politykę kulturalną w Wielkopolsce? Te pytania stanowią punkt wyjścia do projektu badawczego „Młodzi i teatr: szanse i bariery na przykładzie Wielkopolski”.

Szukając na nie odpowiedzi, zaprosimy młodych ludzi (16-19 lat) do teatru i obejrzymy wraz z nimi wybrane przedstawienia: zarówno te eksperymentalne, jak i bardziej tradycyjne. Następnie, w grupach 4-osobowych, w sytuacji komfortowej dla badanych, np. w ich domu czy kawiarni, w której często bywają, wraz z teatrologami porozmawiamy o spektaklach, które obejrzeliśmy. Dzięki takiemu działaniu poznamy sposoby doświadczania różnych form teatru, w różnych kontekstach, przez młodych widzów o zróżnicowanych kompetencjach kulturowych.

Ponadto, dziesięciorgu młodym osobom rozdamy kamery wideo i poprosimy je o prowadzenie dziennika wizualnego: dokumentowanie kilku dni, podczas których uczestniczą w spektaklach teatralnych, np. w ramach Malta Festival Poznań, w lokalnym teatrze lub domu kultury. Następnie z każdym z autorów dzienników wizualnych porozmawiamy o odczuciach, skojarzeniach, pytaniach, które pojawiły się w trakcie oglądania spektakli. W ten sposób dowiemy się, jak młodzi ludzie uczestniczą w wydarzeniu teatralnym, ale też jak produkcje kulturalne stają się częścią ich życia (w jaki sposób je analizują, krytykują, zapisują swoje doświadczenia na Facebooku, dzielą się wspomnieniami z przyjaciółmi).

Do rozmowy zaprosimy również przedstawicieli instytucji kulturalnych oraz artystów, których spektakle będziemy wcześniej oglądać. Obu grupom pokażemy powstałe materiały wideo: dyskusje z młodymi widzami i dzienniki wizualne. Rozmowa wspomagana tymi materiałami pozwoli na analizę tego, jak osoby, które decydują o kształcie współczesnego teatru (artyści, dyrektorzy instytucji, producenci itp.), traktują relacje między teatrem a młodymi ludźmi.

Dla uchwycenia zjawisk i zróżnicowań obecnych w Wielkopolsce, badania przeprowadzone zostaną nie tylko w Poznaniu, ale również w kilku innych miastach regionu.

Projekt badawczy „Młodzi i teatr: szanse i bariery na przykładzie Wielkopolski” jest również formą społecznej interwencji, której celem jest pokazanie, że teatr nie musi być prezentowany w elitarnej otoczce, może skupiać różnorodnych odbiorców, dawać przestrzeń dla wielu interpretacji i możliwość spotkania i przeżycia czegoś wspólnie. Przedsięwzięcie jest ponadto okazją do podjęcia ważnej i koniecznej dziś refleksji nad tym, jakie formy uspołecznienia powinniśmy wspierać oraz jakie formy kontaktu z teatrem umożliwiają realizowanie naszych praw i wolności.

*Projekt jest kontynuacją przedsięwzięcia badawczego rozpoczętego przez Instytut Socjologii UAM, Fundację Malta i Katedrę Dramatu, Teatru i Widowisk UAM podczas Malta Festival Poznań w 2010 roku.
produkcja: Malta Festival Poznań, realizacja: Instytut Socjologii UAM
Katedra Dramatu, Teatru i Widowisk UAM, Fundacja Malta
Projekt dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.