Paweł Szymański

Polska

Muzyka
Edycja

Paweł Szymański (ur. 1954) ukończył studia kompozytorskie w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (1978). Jego dorobek kompozytorski obejmuje obecnie kilkadziesiąt utworów pisanych w większości na zamówienie polskich i europejskich instytucji i festiwali, m.in. Filharmonii Warszawskiej, festiwalu Warszawska Jesień, Radio France, BBC, Aldeburgh Festival, London Sinfonietta, Südwestfunk Baden-Baden, Kuhmo Chamber Music Festival, Alonzo King Lines Ballet. Ich prawykonania odbywały się często z udziałem światowej sławy artystów, podczas renomowanych wydarzeń muzycznych. 

Twórczość Pawła Szymańskiego wyróżnia fuzja współczesności z muzyką dawną. W latach 90. XX w. interpretowano ją w kontekście postmodernizmu i opisywano za pomocą pojęcia surkonwencjonalizm. Do dzisiaj kompozytor zręcznie porusza się między epokami i stylistykami, zaskakując różnorodnością emocji i nastrojów, sięgających od zmysłowej gry dźwiękowej, przez metafizyczną zadumę, aż do groteski i pastiszu.

Twórczość Szymańskiego przechodzi jednak stałą ewolucję. W Trzech pieśniach do słów Trakla na sopran i orkiestrę kameralną (2002) kompozytor zaczął odchodzić od surkonwencjonalnego stylu swoich utworów z lat 90. To również czas powstawania zamówionej przez Teatr Wielki – Operę Narodową opery Qudsja Zaher, ukończonej w 2005 r. Opera ta, wystawiona w 2013 r. w ascetycznej wizji reżyserskiej Eimuntasa Nekrošiusa, została nominowana do prestiżowych międzynarodowych Opera Awards 2014 obok czterech innych dzieł (m.in. oper Philipa Glassa i Andrzeja Czajkowskiego). Nowymi rozdziałami w twórczości Szymańskiego, były też misteryjny Phylakterion na 16 głosów i instrumenty perkusyjne (2011), wyrastający m.in. z doświadczeń pracy nad operą, i Sostenuto (2012), dedykowany pamięci Witolda Lutosławskiego, wyznaczający nową koncepcję formalną i fakturalną w muzyce orkiestrowej. W ostatnich latach powstają kolejne utwory solowe i kameralne.

Paweł Szymański jest również cenionym autorem muzyki filmowej i teatralnej. Od początku lat 90. współpracuje z wybitnym reżyserem i dokumentalistą, Maciejem Drygasem. Napisał też muzykę do filmów fabularnych, m.in. Zajęcia dydaktyczne w reżyserii Ryszarda Bugajskiego, Plac Zbawiciela i Ptaki śpiewają w Kigali w reżyserii Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze. Otrzymał nagrodę Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej. W teatrze współpracował przede wszystkim z Krystianem Lupą (ZaratustraNa szczytach panuje ciszaPersona. Marilyn / Ciało Simone, Końcówka).

Wydarzenia