Spektakl X.humacja stanowi dogłębną analizę emocji i postaw, towarzyszących chwilom narodzin świadomości – że obok siebie żyją dwa wrogie sobie narody mówiące tym samym językiem. Jak mówią twórcy: „X.humacja jest próbą ponownego przeżycia czasu godności i pogardy, czasu sporu o narrację”. Nie próbując wikłać się w wielowymiarową analizę psychospołeczną, spektakl przywołuje obrazy, które układają się w retrospektywny kalejdoskop współczesnego polskiego sporu. Stanowią zarazem komentarz do rzeczywistości.